Tips voor een scheiding?

Ieder gaan jaar gaan er ongeveer 70.000 mensen uit elkaar waarvan er 30.000 door een echtscheiding. Dit zijn inmiddels getallen, die vragen om voor iedere scheiding de do’s en don ’t’s op een rijtje te zetten.

Inmiddels is bekend, dat scheidingen door dergelijke aantallen het hele jaar plaatsvinden en met de pieken na een vakantie. Kennelijk realiseren mensen zich na een vakantie, dat de koek echt op is.

Het is te makkelijk om dit te wijden aan een intensiever samenzijn: uit de praktijk blijken er namelijk legio redenen te zijn om een relatie te beëindigen. En vaak blijkt dat het ook echt beter en gezonder is voor beide partners om uit elkaar te gaan, hoe groot het verdriet ook is.

Laten we eerlijk wezen: ieder moment is uiteindelijk het verkeerde moment om uit elkaar te gaan maar als de een wil scheiden is het des te belangrijker voor de ander om daar toch in mee te gaan.

Het is een hele puzzel om alle zaken met elkaar op een rijtje te krijgen en te verdelen. Hierbij geef ik jullie daarom een aantal tips, die ervoor kunnen dat jullie scheiding goed verloopt. Een goede professionele begeleiding hoort daarbij. Ter voorbereiding op een procedure, waarbij jullie dit gezamenlijk belang delen geef ik jullie alvast de volgende tips:

TIP 1: wees eerlijk:

Als je eerlijk bent heb je niets te verbergen en dat straal je dan uit. In een echtscheiding is er al genoeg onzekerheid over wat er moet gebeuren: heb ik straks genoeg geld, waar ga ik wonen en krijg ik wel waar ik recht op heb? Het is voor iedereen prettig om met iemand in gesprek te zijn die eerlijkheid en oprechtheid uitstraalt. Veel relaties stranden uiteindelijk omdat er geen interesse meer is in elkaar en daardoor er geen communicatie meer is: je durft of wil niet eer eerlijk naar elkaar te zijn.

 

TIP 2: luister zonder oordeel:

We weten allemaal, dat het allerbelangrijkste in een gesprek is om goed en onbevooroordeeld te luisteren. “wie altijd aan het woord is hoort nooit iets nieuws.” Laat een ander uitspreken en haal desnoods eerst 10 seconden adem, voordat je in de tegenaanval gaat. Je zult merken, dat je daar zelf rustiger van wordt en dat jouw partner dat voelt. Verder geef je jezelf de kans om vragen te stelen in plaats van in de tegenaanval te gaan en vragen leiden soms tot verrassende antwoorden en soms nog verrassender inzichten.

 

TIP 3: wees compleet

Een scheiding is aan de ene kant een afrekenmoment en aan de andere kan de eerste stap om samen apart verder te gaan. Dit vereist uitleg: bij een scheiding overleg je met name over de volgende drie zaken:

  • Allereerst is er de verdeling van het inkomen: Voor gehuwden en geregistreerd partners is er de berekening van de partneralimentatie, waarop je volgens de TREMA-normen recht op zou hebben. Daarbij is recht een groot woord omdat je altijd de plicht hebt om zoveel mogelijk in je eigen onderhoud te voorzien. Verder is de duur van het wettelijk recht op partneralimentatie sinds 1 januari 2020 ingekort. Partneralimentatie is daarmee dus niet meer een automatisme. Voor gehuwden en geregistreerd partners is er ook nog de Wet Pensioenvervening bij Scheiding, die kortweg bepaalt, dat je recht hebt op de helft van het door de ander tijdens het huwelijk of geregistreerd partnerschap opgebouwde pensioen.
  • Vervolgens is er de verdeling van vermogen: gedurende jullie relatie hebben jullie een gezamenlijk vermogen opgebouwd en steeds meer blijkt er ook nog een privé-vermogen te zijn. Het is van groot belang om hiervan een sluitend overzicht te maken en een eerlijke verdeling te maken. Zeker als één van jullie ondernemer is, is een goede vermogensopstelling en vermogensverdeling van het grootste belang. Let goed op erfenissen en schenkingen en houd er rekening mee, dat de schenker of de erflater bepaalt welk plek de schenking of de erfenis in jullie vermogen inneemt.
  • Tenslotte is er de verdeling van zorg:

    • Als jullie zijn gehuwd zij hebben jullie beloofd voor elkaar te zorgen totdat de dood jullie scheidt. Dat betekent, dat jullie op basis van lotsverbondenheid een levenslange zorgplicht zijn aangegaan. Deze zorgplicht stopt niet op het moment van scheiding. Gaan jij en je ex-partner scheiden, dan kan het dus zo zijn dat je verplicht bent om financieel voor elkaar te blijven zorgen. Je hebt namelijk een onderhoudsplicht voor je partner en kind(eren). Dit wordt ook wel de alimentatieplicht genoemd. Aan de hand van de zogenoemde TREMA-normen meten wij jullie behoefte en draagkracht en berekenen wij in een berekening de hoogte van de alimentatie, waarbij wij heel veel factoren meewegen,. Het is hierbij belangrijk om je te realiseren, dat er nu twee huishoudens moeten worden betaald uit vaak hetzelfde inkomen. De verplichting om partneralimentatie te betalen is per 1 januari 2020 gelimiteerd tot in basis de helft van de duur van het huwelijk met een maximum van 5 jaar. Voor schrijnende gevallen geldt een uitzondering. Voor geregistreerd partners geldt een gelijkluidende regeling. Voor samenwoners geldt deze regeling niet.
      LET OP: in alle gevallen ben je vrij om voor iedere scheiding jullie eigen alimentatieafspraken te maken.
    • Als jullie kinderen hebben, moeten jullie bij een scheiding een ouderschapsplan opstellen, waarin jullie aantonen hoe jullie de zorgtaken tussen elkaar verdelen. Het is daarbij belangrijk om het de kinderen te gunnen, dat zij beide ouders zo gelijkwaardig kunnen zien. Het is dus niet geoorloofd om alvast in het licht van de scheiding met de kinderen naar de andere kant van het land te verhuizen. Deze zorgtaken worden voornamelijk gefinancierd door de overheid met kinderbijslag, kindgebonden budget en de inkomensafhankelijke combinatiekorting. De resterende kosten worden betaald uit de kostenverdeling, die jullie zelf afspreken, kortweg gezegd kinderalimentatie.

 

TIP 4: geef de ander een gunfactor:

Een scheiding is een proces, waarin je samen afspraken maakt over de toekomst. Het is daarin belangrijk, dat je elkaar iets gunt. Als je de ander iets gunt is de kans immers aanwezig, dat je ook iets terugkrijgt. Dit kan ook dankbaarheid of begrip zijn. Daarmee zie je ook, dat niet alles alleen maar om geld hoeft te gaan. Uiteraard wordt alles eerlijk verdeeld en uiteraard is het uitgangspunt, dat de één niet meer krijgt dan de ander. Jullie zullen altijd in het kader van jullie verleden altijd de Haarlemmerolie gebruiken als smeermiddel om de ander datgene te gunnen, dat nodig is om de afspraken te kunnen beklinken.

 

TIP 5: betrek de kinderen:

Als bij een scheiding kinderen zijn betrokken zijn jullie verplicht om een ouderschapsplan te maken. Ondanks dat jullie de verantwoordelijk over dit plan dragen en de genoemde afspraken met name door jullie moeten worden nageleefd, is het belangrijk om de kinderen hierin te betrekken. Het is belangrijk om met de kinderen te praten in plaats van over hen te praten. Zij moeten weten wat jullie afspreken over de omgang met de kinderen maar ook over waar jullie de kinderen wel maar vooral niet bij zullen betrekken. Rechters willen steeds meer zien hoe jullie de kinderen betrekken bij de totstandkoming van het convenant en het ouderschapsplan. Wij nemen hierover een apart artikel op in het convenant.

 

TIP 6: vertrouw op het proces:

Als jullie gaan scheiden via een mediator van Scheiden Anno Nu, dan neemt hij jullie mee in een bijzonder proces, waarin jullie starten met onzekerheden, vragen en allerlei emoties, die misschien wel op jullie drukken. Jullie zullen merken, dat jullie allereerst van alles moeten aanleveren, zodat jullie exact weten wat er allemaal meespeelt in dit ingewikkelde proces. Vervolgens krijgen jullie op zo kort mogelijke termijn antwoord op jullie belangrijkste vragen. Dat is belangrijk en daardoor hoeft een scheiding niet langer te duren dan noodzakelijk. Ook al hebben jullie geen haast, een scheidingsmediation, die langer duurt dan twee tot drie maanden is niet goed.

 

TIP 7: zie niet om in wrok:

Als je gaat trouwen, dan doe je dat tot de dood jullie scheidt. Dat creëert wat de wet noemt een lotsverbondenheid, die ook nog na een scheiding voort kan duren in de vorm van partneralimentatie. Dat dit niet onvoorwaardelijk is bewijst een recente uitspraak van het gerechtshof van Amsterdam.

Uitsmijtertip:

Beëindigen partneralimentatie: lotsverbondenheid

In een uitspraak van het gerechtshof Amsterdam van 10 januari 2017 ECLI:NL:GHAMS:2017:57 stelde de man dat de lotsverbondenheid tussen hem en zijn ex-echtgenote verbroken was en dat om die reden de vrouw geen aanspraak meer kon maken op partneralimentatie. 

5.2 (…) Het hof overweegt dienaangaande als volgt. De wettelijke onderhoudsverplichting tussen ex-echtgenoten vindt haar rechtsgrond in de lotsverbondenheid die door het huwelijk tot stand is gekomen. Deze lotsverbondenheid, die in de onderhoudsverplichting haar werking behoudt, blijft bestaan ook al wordt de huwelijksband geslaakt. Of de ene echtgenoot aan de andere echtgenoot inderdaad een onderhoudsbijdrage is verschuldigd, hangt af van de concrete omstandigheden van het geval. Daarbij gaat het niet alleen om financiële omstandigheden, die de behoefte en draagkracht bepalen, maar ook om de niet-financiële omstandigheden. Wat dat laatste betreft, kan het gaan om – wat wel wordt genoemd – de objectieve omstandigheden, zoals de duur van het huwelijk en de subjectieve omstandigheden, waaronder gedragingen van de alimentatiegerechtigde vallen. De vraag die daarbij speelt, is of van de alimentatieplichtige in redelijkheid nog kan worden gevergd dat hij of zij bijdraagt in de kosten van het levensonderhoud van de alimentatiegerechtigde (met andere woorden, of de lotsverbondenheid die ook na ontbinding van het huwelijk voortduurt als verbroken kan worden beschouwd) als gevolg van gedragingen van de onderhoudsgerechtigde. In uitzonderlijke gevallen kan worden geconcludeerd dat aan de lotsverbondenheid tussen de gewezen echtgenoten een einde is gekomen op de grond dat de één zich zodanig grievend jegens de ander heeft gedragen dat in redelijkheid betaling van partneralimentatie door die ander niet langer gevergd kan worden. Bij de beoordeling in een concreet geval of een zodanige situatie zich voordoet, past de rechter terughoudendheid toe, mede gelet op het onherroepelijke karakter van zo’n beëindiging.

5.3.
Het hof begrijpt de stellingen van de man aldus dat de vrouw zich zodanig grievend jegens hem (en zijn huidige echtgenote) heeft gedragen dat in redelijkheid betaling van partneralimentatie door hem niet langer gevergd kan worden. (…) De man heeft onvoldoende gesteld om daaruit af te leiden dat een en ander (uitsluitend) aan de handelwijze van de vrouw is te wijten, noch dat sprake is van zodanig grievende gedragingen van de vrouw als bedoeld in de vaste jurisprudentie van de alimentatierechter op dit punt, die tot beëindiging van de onderhoudsverplichting zouden moeten leiden. (…)”

Houd er daarom rekening mee, dat kwetsend gedrag van de alimentatiegerechtigde in uitzonderlijke gevallen de lotsverbondenheid tussen ex-echtgenoten kan opheffen en daarmee de verplichting tot betaling van partneralimentatie niet meer kan eindigen. Het heeft om meerdere redenen zin om na een scheiding weer verder te gaan met jullie leven.

Worden jullie kinderen ineens hyperactief of onhandelbaar? Kijk dan ook naar jullie eigen gedrag. Julie zijn namelijk het rolmodel voor jullie kinderen.

 

Conclusie:

Concluderend kun je stellen, dat scheiden niet leuk is.

Als het echter onvermijdelijk is, dat jullie uit elkaar gaan doe het dan netjes en met respect!!